Ik dit artikel geef ik een overzicht van techniek en opties voor het filmen van een sportwedstrijd in de zaal. Daarbij schrijf ik vanuit mijn ervaring op Video maken van Volleybalwedstrijden.
Video-opname volleybalwedstrijd
Camera : Camcorder of telefoon ?
Kies voor een camera met video-resolutie van 1080p= full HD (19020×1080) of hoger. Dat kan ook een smartphone of tablet zijn.
Opstelling: Vrije hoek op tribune (of montagepunt aan wand)
Mik met camera op het veld z.d.d. alle lijnen in beeld zijn + scheidsrechter + telbord.
Daar camera neerzetten op een statief of vastzetten met klem aan tribune-reling. Houd er rekening mee dat gesprekken vanaf tribunes vaak/soms meekomen in opnames.
Statief of klem voor camera
Vastklemmen aan de reling kan met een Gorillapod flexibele 3-poot grip. De kosten zijn afhankelijk van het draaggewicht van de camera.
Voor grote handcamera: JOBY gorillapod 3 K (belasting tot 3kg) bij bol.com €41,95 / 54,-, Of JOBY gorillapod 1K (tot 1 kg belastbaar) ca €38. Een eenvoudige staande statief kan ook: bijv HAMA star 700 (belastbaar tot 1 kg) 19,95, of HAMA Star 62 (belastbaar tot 4 kg) incl tas €34,95
Voor telefoon/smartphone is een lichtgewicht gorillapod voldoende (belastbaar tot 325 gram). Die zijn er al vanaf €19,95 (incl. telefoonhouder)
Opslag
Voor opslag van de bron-opname moet je rekening houden met vrije schijfruimte van 140 MB per minuut op een telefoon (of 377 MB per minuut op de Sony4K camera)
a) Camcorder:
De Sony camera slaat op in FullHD met een hoge ‘bitrate’ van 50 Mbps en gebruikt 34 tot 56 GB per wedstrijd. Als SD card in videocamera is 64 MB Ok.
b) Telefoon (android 11)
Voor een volleybal wedstrijd van 1.30u tot 2.10u houd je een ruime reserve aan van 150 minuten x 140 MB = 21 GB op een telefoon. (1,5 uur past in 13 GB)
Let op: Bij lange video’s (> 25min) op een smartphone met Android 10, 11 of 12 zal de opname verdeeld worden over meerdere bestanden van 4GB. Dat komt omdat Android t/m versie 12 alleen intern geheugen op FAT32 format aan kan.
Dus bij telefoon of tablet van 2 jaar of ouder zal nog een bewerking achteraf nodig zijn. Er zijn in Playstore Apps om mp4’s te verkleinen, maar die zijn niet geschikt voor grote video-opnames. Daarom overzetten naar PC en daar samenvoegen (en eventueel comprimeren), waarna upload naar Youtube kan.
c) Tablet (android 13)
Op mijn jonge, eenvoudige Samsung TAB 7 Lite staat Android 13. Een video-opname wordt in Android 13 als één geheel opgeslagen. Test: 48 minuten 1920×1080/30fps is 1×6 GB. Filmen met Tablet os dus ook een optie, mits voldoende GB aan vrije opslagruimte.
Batterij of verlengsnoer voor camera
De camcorder zal een goede batterij hebben die 3 uur mee gaat. Een telefoon is misschien eerder uitgeput bij de opname. Voor zekerheid een verlengsnoer of powerbank erbij.
Youtube-kanaal
Maak/Open een youtube-kanaal. Elke account van Google kan een youtube kanaal starten. Om een clubkanaal met meerdere teams/producenten te delen, kan het geen kwaad een apart Google-account aan te maken. Houd er rekening mee dat bij elke nieuw apparaat dat met dit Google/Youtube account inlogt, de hoofdbeheerder een validatie-/beveiligingsmail van Google krijgt.
Het Youtube-scherm heeft een upload-knop voor video’s rechtsboven onder Maken.
Na upload kun je kiezen of het openbaar of verborgen moet.
Verborgen = dan alleen met link kan men kijken.
NB: in verband met de AVG wetgeving moet je vooraf aan de video-opname (of vooraf aan het openbaar publiceren van de video) eerst toestemming vragen bij de teams. Je mag van de eerste teams van verenigingen verwachten dat iedereen akkoord gaat voor beelden ten behoeve van promotie van de sport en de vereniging. Maar check bij lagere teams voor zekerheid bij de coach. Je moet met name voorzichtig zijn met jeugdige speelsters in beeld.
Youtube, eerste keer uploaden langer dan 15 minuten
Als je gaat uploaden in een nieuw account, dan krijg je in eerste instantie een beperking van video-lengte van maximaal 15 minuten. Een langere opname vraagt eenmalig een verificatie door Google
Je kunt standaard video’s uploaden die maximaal vijftien minuten duren. Met een geverifieerd account kun je video’s uploaden die langer zijn dan vijftien minuten.
Zo verifieer je je Google-account:
- Ga op een computer naar https://www.youtube.com/verify.
- Volg de stappen om je Google-account te verifiëren. Je kunt een verificatiecode ontvangen als sms op je mobiele apparaat of via een geautomatiseerd gesproken bericht op je telefoon.
Zorg ervoor dat je de nieuwste versie van je browser gebruikt als je bestanden groter dan 20 GB wilt uploaden.
Kun je 34 GB uploaden naar Youtube ? Ja
Youtube: “The maximum file size you can upload is 256 GB or 12 hours, whichever is less.”
De tijd van uploaden en bewerking in Youtube is afhankelijk van je internetsnelheid en de bestandsgrootte. Youtube zal in bewerking het grote bestand zelf optimaliseren.
Je kunt ervoor kiezen om vooraf zelf met een video-tool het bestand kleiner te maken met behoud van 1080p resolutie. De bitrate mag omlaag.
camera bestand verkleinen: hoeveel Bitsnelheid verlagen ?
Youtube advies over bitsnelheid: https://support.google.com/youtube/answer/1722171?hl=nl
Framesnelheden zijn doorgaans ingesteld op 24, 25 of 30 frames per seconde.
De onderstaande bitsnelheden worden aanbevolen voor uploads.
| Type | Bitsnelheid van video, standaard (24, 25, 30 fps) | Bitsnelheid bij hoge framesnelheid (48, 50, 60) |
|---|---|---|
| 2160p (4K) | 35-45 Mbps | 53-68 Mbps |
| 1080p | 8 Mbps | 12 Mbps |
| 720p | 5 Mbps | 7,5 Mbps |
Bij livestreamen
| Opnameresolutie/-framesnelheid | Minimale bitsnelheid (Mbps) | Maximale bitsnelheid (Mbps) |
| 1080p bij 60 fps | 4 Mbps | 10 Mbps |
| 1080p bij 30 fps | 3 Mbps | 8 Mbps |
| 720p bij 60 fps | 3 Mbps | 8 Mbps |
Maar voor een wedstrijdopname op afstand over een volledig volleybalveld geeft zelfs 1 Mbps nog een goed beeld in 1080p resolutie.
Dus verkleinen van het 50 Mbps Sony-bronbestand of 20 Mbps telefoonbestand kan een oplossing zijn, maar deze bewerking kost tijd.
Gebruik een Free video-editor: ShotCut, DaVinci Resolve, OpenShot, Hitfilm, of VSDC
Bijv. Shotcut: opname van 1u13min in 3 bestanden inlezen achter elkaar, en exporteren H264. Doet 11GB in 46 minuten naar 2GB (1080p, 25fps, 3800kbps)
Youtube online video via Link delen met Team
Bij delen van een Youtube-video via een link kan ieder teamlid kijken. Daarna kan eenieder zelf de tijdstempel voor highlights/discussiepunten noteren “Delen”+ vinkje “beginnen bij”.
Kopieer naar bijvoorbeeld in een wordbestand of whatsapp chat, schijf je opmerking erbij… deel met team.
Livestream: camera – laptop – OBS –Youtube
Gebruik je een ‘grote’ camcorder of een webcam, dan kun je een PC eraan hangen. Bij Camcorder heb je nog een koppelstuk “HDMI Video converter” de aansluiting voor HDMI-camera naar USB-PC.
Met het programma OBS studio kun je een livestream opzetten en uitzenden via Youtube of Facebook.
Helaas, met telefoon als camera gaat een livestream niet zo eenvoudig. Direct streamen via de Youtube-app vraagt namelijk een minimum van 1000 abonnees. En met een speciale streamingapp (StreamLabs) ertussen zit je met beperking in lengte en app-watermerk. Bovendien vraagt die app veel toestemming op info over jouw leden op jouw YouTube kanaal. Nee, dat is het niet waard.
Wil je echt livestreamen, kies dan voor een Camcorder aan een Laptop met een HDMI-Video Capture (HDMI-USB-converter) en het gratis programma OBS studio: https://obsproject.com/
key uitwisselen tussen Youtube en OBS
Bij Youtube krijg je rechtsboven onder je eigen logo/account een uitklap menu; kies Youtube Studio en dan rechtsboven “Live gaan”. Dan gaat youtube over naar een zwarte Live-scherm.
Kies een goede titel, en dan onder “streamsleutel” de code kopiëren, en plakken in OBS. Het echte live gaan start je niet in het Youtube menu maar in OBS.
De microfoon van de Camera laat zet ze als hoofd-audio via eigenschappen “Monitoren en uitvoeren” . En de laptop-micro zet je daar uit om echo/rondzingen te voorkomen.
Camera kopen ?
Een full HD handcamera, wat kost dat ?
Bij aanschaf van een camcorder ga je investeren in een goede optische lens en geavanceerde beeldstabilisatie. Dus als je met vrije hand gaat filmen, veel beweegt, en regelmatig wilt inzoomen, dan is een FullHD of 4K handcamera een logische keuze.
- Sony HDR-CX405 Handycam (Full HD 50p video, 30x Optische zoom, stereo microfoon) : €229 Kamera Express, 237 bol.com, 249 mediamarkt. –Verkrijgbaar sinds: 8 maart 2015 – gewicht=215 gram
- Sony FDR AX43A (4K video, 20x optische zoom) : €639 Kamera Express, 639 bol.com, – Verkrijgbaar sinds: 20 juni 2022 – gewicht=510 gram
- Sony FDR-AX53 (4K video, 20x optische zoom, geavanceerde microfoon): €799 [Kamera Express], 799 bol.com , 839 mediamarkt — Verkrijgbaar sinds: 22 januari 2016 – gewicht=635 gram
Smartphone is goed genoeg voor Video-opname
Een goede camera zit op de meeste moderne telefoons, ook in het budgetsegment.
Laat de hele goedkope links liggen, dan vind je al voor 170 à 190 euro een goed toestel met 1080p video en ruime opslagcapaciteit (128GB) voor grote videobestanden
zie https://www.kieskeurig.nl/smartphone dd sept2023 deze 3 gevonden.
- Samsung Galaxy A14 (introductie 15/3/2023)
- Motorola Moto G32 (introductie 16/8/2022)
- Xiami Redmi Note 12 (introductiejaar 2023)
Houdt er rekening mee, dat pas vanaf Android 13 een groot video-bestand opgeslagen wordt als één geheel. Android 13 verscheen 15 augustus 2022.
Android 10-11-12 gebruiken nog FAT32 voor intern geheugen, dat een maximum kent van 4GB per bestand. Een lange wedstrijdopname wordt gesplist in blokken van 4Gb, die je achteraf nog moet samenvoegen op PC.
De Samsung en Xiami zijn uit 2013 en hebben Android 13. En de Moto G32 heeft ook een update naar Android 13 gekregen. https://www.androidplanet.nl/nieuws/motorola-android-13-updates/
Deze handleiding als PDF: